Da li ste znali da se Titelski breg smatra najinteresantnijom lesnom zaravni u Srednjoj Evropi?

U samom srcu Vojvodine, koja važi za pretežno ravničarsku regiju, u Šajkaškoj oblasti, na teritoriji opštine Titel nalazi se jedinstveni prirodni fenomen, bogat lesnim oblicima, florom i faunom – Titelski breg. Ova nepregledna zaravan duga je oko 18km i širok 7,5km. Surduci, viseće doline, lesne piramide čuvaju tajnu nastanka brega dugu nekoliko hiljada godina i jedva čekaju da budu ispričane.

Titel je jedno malo naseljeno mesto, karakteristično po odličnom geografskom položaju: tri reke, dva ušća, središte velikog dela Srbije. Ispod brega nalazi se ušće Tise u Dunav, ne tako daleko je i ušće Begeja u Tisu,  i veliki lesni plato. Prilikom dolaska u Titel, ne možemo da ne primetimo veliki kameni spomenik na obali Tise. Po spomeniku znamo da se nalazimo u srcu Vojvodine. Dva značenja prate spomenik i veoma su interesantna. On liči na prekinutu kariku, pošto je podignut u znak sećanja na borce iz narodnooslobodilačkog rata, dok posmatrajući ga sa druge strane liči na tri prsta od kojih svaki pokazuje na jedan deo Vojvodine – Banat, Bačku i Srem.

Kada se popnemo na Titelski breg, sa vidikovca Kalvarija pruža se predivan pogled na Banat, Srem i ušće Begeja u Tisu. Tu se nalazi i Kalvarija, kulturno dobro od velikog značaja, višeslojni arheološki lokalitet. Pored Kalvarije, na Titelskom bregu se smestilo još arheoloških lokaliteta koji datiraju iz 1700. godine pre nove ere. Da je Srbija zemlja puna legendi dokazuje i ovo mesto, činjenicom da se ispod površina Titelskog brega krije legenda o Atili i njegovom zakopanom blagu zbog čega turisti još više posećuju ovo mesto, a državi je bio razlog više da se ovo područje zaštiti.

Zbog bogate flore i faune, 2012. godine Titelski breg je proglašen Specijalnim rezervatom prirode. Sam prostor rezervata čine tri prostorno odvojene celine, to su sektor Titel – Mošorin, sektor Mošorin – Vilovo i sektor Vilovo – Lok. Biljnih vrsta ima oko 630, od kojih je 19 strogo zaštićeno, to su babaluška (Sternbergia colchiciflora), gorocvet (Adonis vernalis), patuljasta perunika (Iris pumila L.), prutasti osak (Sisymbrium polymorphum Roth) i mnogi drugi. Titelski breg je poslednje zabeleženo stanište jedne iščezle vrste lanilist (Linaria vulgaris) u Panonskoj niziji i Srbiji. Fauna se odlikuje velikim brojem zaštićenih vrsta. Zbog svojih ornitoloških vrednosti (140 vrsta ptica) uvršten je i u listu područja od međunarodnog značaja za faunu ptica IBA područje (Important Bird Areas). Od 33 vrste sisara, najznačajnije su tekunica i divlja mačka. Takođe, moramo spomenuti i veliki broj zaštićenih vrsta insekata, gmizavaca i vodozemaca. Cilj zaštite Specijalnog rezervata prirode jeste očuvanje svih procesa, kako geoloških, tako geomorfoloških i pedoloških koji su se odvijali u poslednjih 600.000 godina ledenog doba.

Zahvaljujući brojnim odlikama koje ovo područje uživa, možemo zaključiti da je interesantno za različite vidove turizma i da je vredno posete.