Na krajnjem jugu Srbije, uz granicu sa Makedonijom, na nekih 30 km južno od Vranja protiče Pčinja. Do njene doline može se doći tako što ćete se isključiti sa autoputa E-75 kod sela Davidovac i nastaviti ka malom mestu Trgovište. Izvorište se nalazi ispod planine Dukat nepuna 2 km od malopre spomenutog Trgovišta. Reka je bogata pitkom bistrom vodom koja kod manastira Prohor Pčinjski napušta našu državu a potom krivuda Makedonijom i uliva se u dobro poznati Vardar.  Celo područje na teritoriji Srbije zvano dolina Pčinje je 1996. godine proglašeno područjem izuzetnih odlika i pod zaštitom je države. Svima što prelaze granični prelaz Prohor Pčinjski, bilo da su turisti koji putuju u Makedoniju ili ka grčkom primorju, preporučuje se poseta manastiru Svetog Prohora Pčinjskog. Istorija manastira počinje tako što je ovim krajem lovio imućni vizantijski vlastelin. Prilikom jednog lova je ranio srnu. Kasnije joj je ušao u trag i našao je kod isposnika Prohora koji je zamolio vlastelina da poštedi srnu, a ona će ga za uzvrat učiniti carem jednog dana. Imućni vlastelin je postao car Diogen Četvrti. Podignuta je bogomolja 1068. godine na mestu susreta sa isposnikom Prohorom. U toj crkvi su sahranjene mošti Svetog Prohora.

Najinteresantnija priča je o lokalitetu Kokino. Ime je dobilo po obližnjem selu u čijoj neposrednoj blizini se nalazi ogromno hrastovo drvo koje je obeleženo kamenim krstom i od davnina se smatra svetim mestom. Sa druge strane, nauka tvrdi da je to samo mesto sa jakim energetskim poljem, što nije redak slučaj u Srbiji. Naravno, to nije sve, pa put koji vodi dalje ka vrhu i do Tatićevog kamena, odvešće vas do  stare megalitske opservatoriije čija je procenjena starost oko 4000 godina. Američka NASA je verifikovala istraživanja a lokalitet Kokino je uvršteno na četvrto mesto na listi starih opservatorija. Na prva tri mesta su opservatorije iz Abu Simbela, Stounhendža, Angkor Vata a naša je ispred Čičen Ice i Maču Pikčua. Nažalost, ovakav podatak je ostao u zapećku i za njega znaju samo žitelji okolnih mesta.

Klima doline Pčinje je veoma specifična. Bogatstvo i diverzitet živog sveta i njihovog staništa je posledica uticaja mediteranske i submediteranske klime koja se susreće i meša sa kontitentalnom. Neke biljne i životinjske vrste, od cele Srbije, jedino obitavaju na području doline Pčinje tako da su na neki način biološki dragulji. Neke od njih su endemske i strogo zaštićene ribe burešljiva brkica (Oxynoemacheilus bureschi) i mergur (Pachychilon macedonicum). Interesantna je i planina na kojoj se nalazi manastir Prohor Pčinjski i istoimeni granični prelaz sa Makedonijom. Severni i južni deo se toliko razlikuju da se može steći utisak da nije ista planina. Na severnom delu je mediteranska klima odradila svoje pa stvorila povoljne uslove za rast i razvoj posebnih vrsta biljaka. Zbog retkih vrsta flore, odrešeni delovi su pod zaštitom. Na južnoj strani i njenim nezaštićenim padinama šume su poprilično iskrčene pa su zato prisutne ogromne razlike izmedju severnog i južnog dela planine. Životinjska vrsta za koju kažu da je ponovo primećena na planini Kozjak nakon izumiranja sa ovih podneblja je lešinar bela kanja (Neophron percnopterus).

S obzirom da se nalazi u daljem kraju, ceo predeo nažalost nije mogao ostati imun na današnje probleme degradacije. Pošto je cela oblast izložena ribokrađi, prisutna je i lovokrađa kao i nemarnost lokalnih stanovnika. Gorući problemi su sa mini hidroelektranama koje prete ovom području i opasno mogu narušiti harmoniju koja ovde vlada. Nažalost, vidi se koliko su neki drugi interesi ispred zaštite životne sredine i ekološkog očuvanja predela, kada postoji želja da se devastiraju prirodni pejzaži i životno stanište brojnih vrsta koji su pritom pod zaštitom države.